НОВОСТИ

   3 май Лицейыбыҙҙа Донъя халыҡтары әкиәттәрен башҡортса һөйләүселәрҙең “Һаумы, һаумы, әкиәт!” конкурсы үтте.

       Республиканың дәүләт һәм уның халыҡтары телдәрен һаҡлау һәм үҫтереү конкурстың төп маҡсаттарының береһе булып тора.

       Бәйге 2010 йылдан үткәрелә һәм ул Республиканың дәүләт һәм уның халыҡтары телдәрен һаҡлау һәм үҫтереүгә йүнәлтелгән.

       Шулай уҡ уның төп маҡсаттары булып йәш әкиәтселәр мәктәбен үҫтереү, донъя халыҡ ижады өлгөләрен һаҡлау һәм таратыу, йәш быуында башҡорт халҡынының тарихи һәм мәҙәни мираҫына һаҡсыл һәм ихтирамлы ҡараш тәрбиәләү тора.

       2-се һәм 5-се класс уҡыусылары ла конкурста үҙ һәләттәрен күрһәтте. Улар “Ҡойороҡтар” һәм “Кәзә менән Һарыҡ” әкиәтен сәхнәләштерҙе. Уҡыусылар өсөн юғары кимәлдә матур тамаша, ҙур байрам ойошторолдо. Балаларҙы рухи яҡтан үҫтереүсе, маҡсатлы итеүсе, хыялдарына ҡанат ҡуйыусы ошондай матур бәйгеләр йышыраҡ булһын, беҙҙең уҡыусылар беҙҙе артабан да ҡыуандырһын!

 20 апрель “Башҡорт теленән халыҡ – ара диктант -2023” яҙыу акцияһы үтте.

Лицейыбыҙҙа ла диктант яҙырға теләүселәр өсөн майҙансыҡ эшләне. Йыл һайын үткәрелгән акция, башҡорт телен танытыуға, белем алыуға, уның кимәлен күтәреүгә ҡыҙыҡһыныу уята. Быйыл был акция “Милли кейем көнө” менән тура килде. Лицей коллективының һәм уҡыусыларыбыҙҙың был сарала бергәләп ҡатнашыуы бик күңелле һәм фәһемле булды. Тамаша залында милли кейемдәрҙә диктант яҙҙылар. Тулҡынлана – тулҡынлана яҙған диктанттарҙың һөҙөмтәһе бик яҡшы булыуы һөйөндөрҙө һәм диктант яҙыуҙа ҡатнашҡан һәр кемгә сертификат тапшырылды.

Бөгөнгө саралар милләтебеҙҙең рухи байлығын тағы арттырыр, күңелдәребеҙҙе күтәрер, халҡыбыҙҙың яҡты киләсәгенә өмөт уятыр, тигән теләктә ҡалабыҙ.

                                                                                                       Әсәм теле миңә – сәсән теле,

Унан башҡа минең халҡым юҡ,

Йөрәгендә халҡы булмағандың

Кеше булырға ла хаҡы юҡ!

(Рәми Ғарипов)

21 февраль – һәр халыҡтың үҙ телен ҙурлау көнө. Тел – халыҡтың матди һәм рухи байлығына асҡыс, тарихи үткән менән киләсәкте бәйләр күпер. “Теле барҙың – иле бар” ти был турала башҡорт халыҡ мәҡәле. Халыҡтың халыҡ булып ҡалыуы, йәшәүе тел яҙмышы менән бәйле. Шуға күрә телде һаҡлау, киләсәк быуынға еткереү бурысы һәр кемдең иңенә берҙәй тигеҙ һалынған.

Билдәле булыуынса, хәҙерге заманда Ер шарында 6 меңдән ашыу тел бар. Уларҙың берәүҙәрендә меңәрләгән кеше аралашһа, икенселәрендә иһә бер-ике кеше генә һөйләшә. ЮНЕСКО Халыҡ-ара ойошмаһы тарафынан үткәрелгән тикшереүҙәр буйынса 6 меңдән ашыу телдең 40%-на яҡын арала юғалыу янай. Был исемлектә башҡорт теле лә бар. Телдәрҙең юғалыуын иҫкәртеү буйынса үткәрелгән сараларҙың береһе булараҡ, 21 февраль көндө бөтә илдәрҙә Халыҡ-ара туған тел көнө билдәләнә. Был дата ЮНЕСКО ойошмаһының 1999 йылғы ултырышында ҡабул ителә, һәм 2000 йылдан алып билдәләнә.

Байрамды билдәләү өсөн лицейыбыҙҙа күп саралар үтте. Башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы Вәлиева Л.Р. “Башҡорт теле – туған телем” тигән темага дәрес күрһәтте. Дәрестә туған телдең матурлығы, уның әһәмиәте тураһында һүҙ алып барылды. Шиғырҙар уҡылды, видеояҙмалар ҡаралды, уҡыусылар туған телгә арналған шиғырҙар һөйләп, флешмобтарҙа ҡатнаштылар.

“Телен ҡәҙерләгән халыҡ – ҡәҙерле булыр” ти башҡорт мәҡәле. Киләсәктә лә һәр баланың теле үҙ туған телендә асылһын! Бының өсөн һәр беребеҙ туған телебеҙҙә һөйләшәйек, уны ҙурлайыҡ, киләсәк быуындарға еткерәйек!

 В  конкурсе «Учитель года -2023» наш лицей представляла победитель школьного этапа  Валиева Л.Р., учитель башкирского языка и литературы. Вместе с ней за столь почетное звание в борьбу вступили 13 лучших учителей Илишевского района.

12 декабря в МБОУ Лицей с.Нижнеяркеево состоялся районный семинар учителей башкирского языка и литературы. Актуальность семинара заключается в том, что в условиях стандартизации образования важное значение приобретает методическая компетентность учителя как ключевая составляющая его профессиональной деятельности. Высокий уровень сформированности методической и предметной компетентностей позволяет педагогу достичь качественного уровня образования.

        Целью проведения семинара было обобщение и обсуждение педагогического опыта работы учителей родного языка по осуществлению преподавания башкирского языка в условиях реализации требований ФГОС начального, основного и среднего общего образования, формирование универсальных учебных действий в урочной деятельности посредством использования системно-деятельностного подхода на уроках.

Семинар начался с приветственного слова директора МБОУ Лицей с.Нижнеяркеево Ганиева А.Г., методиста МКУ Управление образования Мингазовой З.С. и учителя башкирского языка и литературы, курирующего преподавание родных языков в лицее Валиевой Л.Р.

После этого участники семинара продолжили работу в кабинете башкирского языка, где учитель башкирского языка МБОУ Лицей с.Нижнеяркеево Ленара Рифкатовна поделились своим положительным опытом и провела открытый урок по произведению Рами Гарипова «Туган тел» в 5 классе. На уроке были использованы современные средства обучения, а работа педагога строилась с учетом дифференциации и индивидуального подхода. Проведенный урок показал, что учитель владеет современными технологиями, применяет современные средства обучения, использует здоровьесберегающие технологии; показывает умение организовывать уроки разной формы проведения, добивается работы учащихся в парах и группах, понимает принципы системно-деятельностного подхода в обучении и успешно ими пользуется. Семинар продолжили учащиеся 7 класса с торжественным вечером, посвященным Дню башкирского языка, который по Указу Главы республики отмечается 14 декабря- в день рождения башкирского поэта, просветителя М.Акмуллы.

Семинар завершился пленарной частью, на которой методист Мингазова З.С. в своем выступлении акцентировала внимание на наиболее проблемных вопросах в преподавании родных языков.

Для всех участников семинара были подготовлены методические материалы, памятки и памятные подарки, в кабинете башкирского языка организована тематическая выставка.

Все участники мероприятия дали высокую оценку работе семинара, организации и общей атмосфере мероприятия. В качестве достоинств семинара были названы актуальность данного мероприятия, разнообразие предложенных форм работы, доступность и содержательность изложения материала.

Большой этнографический диктант пройдет 3-8 ноября 2022 года на площадках в России и за рубежом, написать диктант можно будет и онлайн.

«Большой этнографический диктант 2022» - это Всероссийская, просветительская акция, которая позволит оценить уровень этнографической грамотности населения, их знания о народах, проживающих в Российской Федерации.

Участие в диктанте является добровольным и бесплатным.

Взгляни на глобус:
Вот он – шар земной,
На нем Башкирия
С березовый листок величиной…
Пускай на глобусе ты кажешься листком,
Горячим занесенным ветерком, –
Башкирия моя! Твой сын простой,
Я восхищен твоею широтой…


    В целях формирования гражданско-патриотического воспитания подрастающего поколения, в лицее с.Нижнеяркеево  были проведены мероприятия, посвященные Дню Республики  Башкортостан.
Во всех классах состоялись классные часы на тему «Государственные символы Республики             Башкортостан». Главная цель – обобщение знаний о государственном суверенитете  Башкортостана.
В рамках недели прошли мероприятия викторина «Знаешь ли ты свой край?», в библиотеке оформили выставку «Все о тебе,  Башкортостан», организовали конкурс рисунков «Люблю тебя мой край родной»».
10 октября учитель башкирского языка и литературы Валиева Л.Р., вместе с 7 классом  провела праздничное  мероприятие «Мой край родной Башкортостан», посвященную ко Дню Республики Башкортостан. Учащиеся познакомились с историей РБ, символами. Звучали стихи, песни. В заключении ребята отвечали на вопросы викторины «Мой дивный край – Башкортостан».
Мероприятие завершилось совместным исполнением песни «Мы верим в Башкортостан»

 Бөгөн Башҡортостанда республика халыҡтарының Милли кейеме көнө билдәләнә. Республика башлығы Радий Хәбировтың бойороғо буйынса, был көн йыл һайын  сентябрҙең икенсе йомаһында билдәләнә.

Лицейыбыҙҙың уҡыусылары ла был матур саранан ситтә ҡалманы. Ҙур теләк менән  #Милли кейемдә уҡыйбыҙ тигән флешмобҡа ҡушылдылар. Башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы Л.Р.Вәлиева  “Башҡорт халҡының милли кейеме” тигән темаға дәрес күрһәтте, китапханасы Г.Ф.Шәрипова түңәрәк өҫтәл ойоштороп, милли кейемдәр тураһында әңгәмә алып барҙы.

Милли кейем – милли сифат билдәһе генә түгел, ә халыҡтың оло тарихын, рухи ҡеүәһен күрһәткән дәлил дә. Эске булмышыбыҙҙың сағылышы булған оло хазинаны юғалтмайыҡ, ҡәҙерләп һаҡлайыҡ, киләһе быуындарға түкмәй-сәсмәй тапшырайыҡ!

 6 мая в актовом зале Лицея учащимися 6 класса под руководством классного руководителя Валиевой Л.Р. и старшей вожатой Ганиевой Г.Х. было проведено мероприятие, посвященное 77-й годовщине Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 годов. Учащиеся приготовили танец, песни, стихотворения. Зрители и учащиеся на минуте молчания почтили память умерших солдат. Слова поздравления и напутствия были произнесены директором Лицея Ганиевым А.Г.

 29 апрелдәИлеш районы ҮргеЙәркәйауылының ике тапҡыр Советтар Союзы Геройы Муса Гәрәев исемендәге тарихи-мәҙәни үҙәгендә сәсәниә, филология фәндәре докторы, Салауат Юлаев ордены ковалеры, М.Аҡмулла, Ғ.Әлмөхәмәтов исемендәге премия лауреаты, Башҡортостандың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре Розалиә Әсфәндиәр ҡыҙы Солтангәрәева менән осрашыу үтте. Унда төрлө мәктәптәрҙән башҡорт теле уҡытыусылары һәм “Урал Батыр” ҡобайырын яттан һөйләгән уҡыусылар йыйылды. Иң тәүҙә сәсәниә уҡыусыларҙың сығышын тыңланы. Беҙҙең лицейыбыҙҙан 2-се класс уҡыусыһы Ғибәҙуллина Арина сығыш яһаны (етәксеһе Вәлиевә Л.Р., башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы), артабанРозалиә Солтангәрәевә “Урал батыр” эпосын яттан һөйләү буйынса оҫталыҡ дәресе үткәрҙе. Осрашыуҙың һуңғы өлөшөндә сәсәниә башҡарыуында шиғырҙар һәм йырҙар яңғыраны.